Thời gian làm việc và thời gian nghỉ ngơi của người lao động luôn là một vấn đề được xã hội quan tâm, điều này ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả công việc và sức khỏe của người lao động. Trong khi đó người sử dụng lao động thường có xu hướng muốn tận dụng sức lao động của người lao động, dẫn đến nhiều tranh chấp trong quan hệ lao động. Pháp luật lao động Việt Nam được xây dựng trên tinh thần bảo vệ quyền lợi của người lao động đã có những quy định để đảm bảo chế độ thời gian làm việc của người lao động, cụ thể là những quy định liên quan đến chế độ tiền lương của người lao động khi làm thêm giờ. Trên thực tế, làm thêm giờ hay tăng ca không chỉ xuất phát từ nhu cầu của người sử lao động mà nó còn xuất phát từ nguyện vọng của người lao động.
Như thế nào thì được coi là làm thêm giờ?
Theo định nghĩa của Bộ luật Lao động 2012 tại điều 106, làm thêm giờ là khoảng thời gian làm việc ngoài thời giờ làm việc bình thường được quy định trong pháp luật, thỏa ước lao động tập thể hoặc theo nội quy lao động.
Cũng tại điều này, luật cũng nêu ra điều kiện để làm thêm giờ bao gồm:
Được sự đồng ý của người lao động;
Bảo đảm số giờ làm thêm của người lao động không quá 50% số giờ làm việc bình thường trong 01 ngày, trường hợp áp dụng quy định làm việc theo tuần thì tổng số giờ làm việc bình thường và số giờ làm thêm không quá 12 giờ trong 01 ngày; không quá 30 giờ trong 01 tháng và tổng số không quá 200 giờ trong 01 năm, trừ một số trường hợp đặc biệt do Chính phủ quy định thì được làm thêm giờ không quá 300 giờ trong 01 năm;
Sau mỗi đợt làm thêm giờ nhiều ngày liên tục trong tháng, người sử dụng lao động phải bố trí để người lao động được nghỉ bù cho số thời gian đã không được nghỉ.
Như vậy ta có thể thấy, làm thêm giờ là khoảng thời gian làm việc ngoài thời gian làm việc bình thường theo quy định của pháp luật,đã được thỏa thuận trong hợp đồng lao động, nội quy và các văn bản khác. Việc làm thêm giờ phải là do nhu cầu của người sử dụng lao động và sự tự nguyện của người lao động. Tuy nhiên để đảm bảo cho thời gian nghỉ ngơi có liên quan đến sức khỏe của người lao động và hiệu quả công việc, luật cũng quy định những giới hạn về mức thời gian làm thêm cũng như phải có thời gian nghỉ bù.
Chế độ tiền lương của người lao động khi làm thêm giờ
Chế độ này được quy định cụ thể tại điều 97 Bộ luật Lao động và được hướng dẫn chi tiết tại điều 25 Nghị định 05/2015/NĐ-CP và Thông tư 23/2015/TT-BLĐTBXH.
Nhìn chung, việc tính lương cho người lao động sẽ được thực hiện theo các nguyên tắc sau:
Căn cứ để tính lương làm thêm sẽ dựa trên cách tính lương cho giờ làm việc bình thường, theo đơn vị thời gian hoặc theo đơn vị sản phẩm.
Tiền lương làm việc bình thường vào ban đêm sẽ cao hơn tiền lương làm việc bình thường vào ban ngày.Tiền lương làm thêm vào ban ngày sẽ cao hơn tiền lương làm việc bình thường vào ban ngày, tiền lương làm thêm vào ban đêm sẽ cao hơn tiền lương làm việc bình thường vào ban đêm, Cụ thể:
Tiền lương làm thêm vào ban ngày:
Vào ngày thường, ít nhất bằng 150%;
Vào ngày nghỉ hằng tuần, ít nhất bằng 200%;
Vào ngày nghỉ lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương, ít nhất bằng 300%, chưa kể tiền lương ngày lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương theo quy định của Bộ luật Lao động đối với người lao động hưởng lương theo ngày.
Lưu ý, đây chỉ là mức ít nhất, các nhà sử dụng lao động có thể có tỷ lệ cao hơn tùy điều kiện và hoàn cảnh công việc.
Ví dụ: Người lao động A có mức lương theo giờ là 30.000 đồng vào ngày thường, vậy mỗi giờ làm thêm của A sẽ được trả 30.000 x 150% = 45.000 đồng.
Tiền lương làm việc vào ban đêm bằng tiền lương làm việc bình thường vào ban ngày cộng thêm 30% tiền lương làm việc bình thường vào ban ngày. (Lưu ý, đây là khoảng thời gian làm việc bình thường vào ban đêm đã được thỏa thuận).
Ví dụ: Người lao động A có thời gian làm việc bình thường vào ban đêm thì tiền lương của mỗi giờ làm việc sẽ là: 30.000 + 30.000 x 30% = 39.000 đồng.
Tiền lương làm việc thêm giờ vào ban đêm:
Người lao động làm thêm giờ vào ban đêm sẽ được hưởng số tiền lương bằng tổng tiền lương làm thêm giờ vào ban ngày và tiền lương làm việc vào ban đêm cộng thêm 20% tiền lương giờ làm việc bình thường vào ban ngày. Cụ thể:
Tiền lương làm thêm giờ vào ban đêm = Tiền lương giờ thực trả của ngày làm việc bình thường x Mức ít nhất 150% hoặc 200% hoặc 300% + Tiền lương giờ thực trả của ngày làm việc bình thường x Mức ít nhất 30%+ Tiền lương giờ vào ban ngày của ngày làm việc bình thường hoặc của ngày nghỉ hằng tuần hoặc của ngày nghỉ lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương x 20%.
Ví dụ: Người lao động A làm thêm giờ vào ban đêm ngoài thời gian làm việc bình thường. Vậy mỗi giờ làm thêm vào ban đêm của A được tính như sau: 30.000 x 150% + 30.000 x 30% + 30.000 x 20% = 90.000 đồng.
Trên đây là bài viết tư vấn về “Chế độ tiền lương của người lao động khi làm thêm giờ” của Công ty Luật TNHH Apra. Quý khách hàng còn thắc mắc về các vấn đề nêu trên và cần được giải đáp, vui lòng liên hệ số hotline để được tư vấn và hỗ trợ.
_________________________________
Mọi thông tin yêu cầu tư vấn xin vui lòng liên hệ :
CÔNG TY LUẬT TNHH APRA
Địa chỉ: Tầng 7, số 57 Trần Quốc Toản, phường Trần Hưng Đạo, quận Hoàn Kiếm, Thành phố Hà Nội, Việt Nam.
Email: info@apra.vn
Hotline: 024.23486234 – 0948495885
