CÁC HỢP ĐỒNG KINH TẾ CÓ BẮT BUỘC PHẢI CÓ KHOẢN PHẠT VI PHẠM HỢP ĐỒNG KHÔNG?

Hợp đồng kinh tế hay Hợp đồng thương mại là nội dung quan trọng trong hệ thống pháp luật hợp đồng Việt Nam bởi tính chất và tầm quan trọng của nó trong các giao dịch thương mại, vì vậy nội dung của của loại hợp đồng này luôn được đặc biệt chú ý. Trong đó phạt vi phạm là một nội dung quan trọng. Tuy nhiên trong nhiều trường hợp, khi giao kết hợp đồng kinh tế, vì muốn giữ tinh thần thiện chí mà các bên luôn cân nhắc liệu có nên đưa điều khoản phạt vi phạm hay không, liệu việc không đưa phạt vi phạm vào phần nội dung hợp đồng có làm mất hoặc gây ảnh hưởng đến hiệu lực của hợp đồng hay không. Bài viết này sẽ giải đáp những thắc mắc này.

Luật Thương mại 2005 tại điều 300 có quy định: “Phạt vi phạm là việc bên bị vi phạm yêu cầu bên vi phạm trả một khoản tiền phạt do vi phạm hợp đồng nếu trong hợp đồng có thoả thuận, trừ các trường hợp miễn trách nhiệm…”

Như vậy, có thể thấy phạt vi phạm có ba đặc điểm:

Thứ nhất, phạt vi phạm là hậu quả pháp lý của việc vi phạm hợp đồng. Vi phạm hợp đồng được hiểu là các bên trong quan hệ hợp đồng không thực hiện hoặc thực hiện sai hoặc không đầy đủ các cam kết. Khi giao kết hợp đồng để dự phòng và bảo vệ quyền và lợi ích của mình, các bên liên quan sẽ đưa ra điều khoản Phạt vi phạm, vừa là để đảm bảo nghĩa vụ thực hiện hợp đồng. Ở đây cần lưu ý, nghĩa vụ phạt vi phạm sẽ ngay lập tức phát sinh khi có bên vi phạm hợp đồng mà không ràng buộc với sự thiệt hại.

Thứ hai, hình thức phạt vi phạm trong hợp đồng thương mại được tính bằng lợi ích kinh tế, cụ thể là bằng một khoản tiền. Trong pháp luật dân sự, khoản tiền này sẽ do các bên thỏa thuận, nhưng trong thương mại, mức phạt đối với vi phạm nghĩa vụ hợp đồng hoặc tổng mức phạt đối với nhiều vi phạm do các bên thoả thuận trong hợp đồng, nhưng không quá 8% giá trị phần nghĩa vụ hợp đồng bị vi phạm. 

Thứ ba, phạt vi phạm là điều khoản thỏa thuận. Luật cũng đã nhấn mạnh, việc thực hiện phạt vi phạm chỉ có thể xảy ra “nếu các bên có thỏa thuận”. Xuất phát từ nguyên tắc tự do ý chí và sự thiện chí trong giao kết hợp đồng, các bên có thể xem xét dựa trên các yếu tố để đưa điều khoản phạt vi phạm vào, việc có hay không tồn tại điều khoản phạt vi phạm không làm ảnh hưởng đến hiệu lực của hợp đồng.

Nếu vậy, trường hợp có bên trong quan hệ hợp đồng vi phạm hợp đồng tuy nhiên trong hợp đồng không có điều khoản phạt vi phạm thì làm thế nào để bảo vệ quyền và lợi ích của bên còn lại?

Theo điều 307 Luật Thương mại 2005: “Trường hợp các bên không có thỏa thuận phạt vi phạm thì bên bị vi phạm chỉ có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại,…”

Như vậy, nghĩa vụ bồi thường thiệt hại là riêng biệt với nghĩa vụ thực hiện phạt vi phạm. Khi hành vi vi phạm hợp đồng của một bên gây ra thiệt hại cho bên còn lại, thì nghĩa vụ bồi thường thiệt hại lập tức phát sinh mà không ràng buộc với điều khoản phạt vi phạm. Hơn nữa, trong trường hợp, hành vi vi phạm gây thiệt hại đồng thời, trong thỏa thuận hợp đồng có tồn tại điều khoản phạt vi phạm thì bên bị vi phạm có quyền đồng thời yêu cầu bên vi phạm thực hiện cả phạt vi phạm và bồi thường thiệt hại.

Trên đây là bài viết tư vấn về “các hợp đồng kinh tế có bắt buộc phải có khoản phạt vi phạm hợp đồng không?” của Công ty Luật TNHH Apra. Quý khách hàng còn thắc mắc về các vấn đề nêu trên và cần được giải đáp, vui lòng liên hệ số hotline để được tư vấn và hỗ trợ.

_________________________________

Mọi thông tin yêu cầu tư vấn xin vui lòng liên hệ :

CÔNG TY LUẬT TNHH APRA

Địa chỉ: Tầng 7, số 57 Trần Quốc Toản, phường Trần Hưng Đạo, quận Hoàn Kiếm, Thành phố Hà Nội, Việt Nam.

Email: info@apra.vn

Hotline: 024.23486234 – 0948495885