KINH DOANH NHƯỢNG QUYỀN THƯƠNG MẠI VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ PHÁP LÝ ĐÁNG LƯU TÂM

Không khó để tìm thấy những doanh nghiệp sử dụng phương thức nhượng quyền thương mại tại Việt Nam và trên thế giới. Hiện nay, hoạt động nhượng quyền thương mại diễn ra phổ biến do lợi ích mà nó mang lại cho cả đôi bên. Tuy nhiên, hoạt động này tại Việt Nam vẫn còn rất nhiều tranh cãi, những người tham gia kinh doanh vẫn chưa thực sự hiểu rõ về nhượng quyền. Một trong những yếu tố quan trọng trong nhượng quyền thương mại là các quy định về sở hữu trí tuệ của pháp luật hiện hành. Do đó, bài viết dưới đây sẽ cung cấp thêm cho Quý khách hàng một số thông tin liên quan đến hoạt động nhượng quyền thương mại hay còn gọi là Franchise.

Nhượng quyền thương mại là gì?

Điều 284 Luật Thương mại 2005 quy định: “Nhượng quyền thương mại là hoạt động thương mại, theo đó bên nhượng quyền cho phép và yêu cầu bên nhận quyền tự mình tiến hành việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ theo các điều kiện…”

Như vậy, có thể hiểu nhượng quyền thương mại được hiểu là việc một cá nhân hoặc một tổ chức nào đó được sử dụng nhãn hiệu, tên của sản phẩm, dịch vụ từ việc nhận nhượng quyền để kinh doanh trong một khoảng thời gian nhất định với khoản phí hay phần trăm lợi nhuận, doanh thu theo thỏa thuận.

Những vấn đề pháp lý cần chú ý khi nhượng quyền thương mại

Thứ nhất, về đăng ký kinh doanh

Việc chủ sở hữu nhãn hiệu không đăng ký kinh doanh hoặc đăng ký kinh doanh với hình thức chưa phù hợp sẽ gây ra những rủi ro pháp lý, cụ thể:

– Không đăng ký kinh doanh sẽ bị phạt tiền đến 3.000.000 đồng (theo quy định tại khoản 2 Điều 6 Nghị định 124/2015/NĐ-CP)

– Đăng ký kinh doanh loại hình không phù hợp: Khi một cửa hàng kinh doanh thành công và có lãi nhưng lại đang vận hành dưới hình thức là hộ kinh doanh hay doanh nghiệp tư nhân hoặc công ty hợp danh thì việc góp thêm vốn, mở rộng địa điểm sẽ bị hạn chế so với các loại hình doanh nghiệp khác

Thứ hai, về đăng ký vệ sinh an toàn thực phẩm 

Luật An toàn thực phẩm 2010 đã quy định rõ về nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân sản xuất kinh doanh thực phẩm và trình tự, thủ tục để đăng ký cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm. Vì vậy, khi kinh doanh nhượng quyền thương mại thì các chủ sở hữu cũng cần quan tâm đến vấn đề đăng ký vệ sinh an toàn thực phẩm. 

Hơn nữa, việc đăng ký an toàn vệ sinh thực phẩm không chỉ là lời cam kết chất lượng sản phẩm với khách hàng mà còn thể hiện được uy tín của nhãn hiệu; thể hiện các sản phẩm của nhãn hiệu được Nhà nước chứng nhận an toàn, chất lượng.

Thứ ba, đăng ký nhãn hiệu và được cấp văn bằng bảo hộ

Việc đăng ký nhãn hiệu là quan trọng nhất khi nhượng quyền. Nếu nhãn hiệu không được đăng ký kịp thời thì nhãn hiệu đó có thể bị đăng ký trước hoặc mới dừng lại ở việc nộp tờ khai cấp văn bằng bảo hộ. Pháp luật Việt Nam áp dụng nguyên tắc “First to file” (nộp đơn đầu tiên), tức là trường hợp có nhiều đơn đăng ký trùng nhau hoặc tương tự nhau thì sẽ ưu tiên đơn có ngày nộp sớm hơn. Do đó, việc nộp hồ sơ đăng ký muộn hơn sẽ dẫn đến hệ quả là doanh nghiệp không có quyền sở hữu nhãn hiệu dự định nhượng quyền nên buộc phải mua lại hoặc xây dựng một nhãn hiệu mới.

Thứ tư, uy tín nhãn hiệu của bên nhượng quyền

Mô hình nhượng quyền thương mại luôn đi kèm với việc bên nhận nhượng quyền được phép sử dụng một số tài sản sở hữu trí tuệ của bên nhượng quyền như nhãn hiệu, kiểu dáng công nghiệp hoặc sáng chế. Đây được coi là một trong những điều kiện không thể thiếu để bên nhận nhượng quyền có thể tạo lập cơ sở kinh doanh. Tuy nhiên, việc trao quyền này cũng đồng nghĩa với việc bên nhượng quyền phải chấp nhận rủi ro khi nhãn hiệu của chính doanh nghiệp đó sẽ bị tổn hại nghiêm trọng và buộc phải đối mặt với nguy cơ bị mất thị trường.

Những vấn đề pháp lý cần chú ý khi nhận nhượng quyền thương mại

Bên cạnh những điểm thuận lợi có thể khai thác được từ mô hình kinh doanh franchise thì bên nhận nhượng quyền cũng có một số vấn đề pháp lý cần lưu tâm khi tham gia kinh doanh dưới mô hình này như sau:

Thứ nhất, bên phía nhận nhượng quyền thương mại buộc phải chấp nhận sự kiểm soát tương đối chặt chẽ của bên nhượng quyền đối với một số vấn đề trong hoạt động kinh doanh của mình, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến quy trình sản xuất, kinh doanh, chất lượng sản phẩm, việc nhập khẩu nguyên liệu.

Thứ hai, các bên trong hợp đồng có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng nên bên nhận nhượng quyền cũng cần lưu tâm đến vấn đề này. Bởi lẽ, nếu bên nhận nhượng quyền không đáp ứng được một số điều kiện nhất định do bên nhượng quyền đưa ra, bên nhượng quyền có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng, và yêu cầu bên nhận nhượng quyền ngay lập tức chấm dứt toàn bộ hoạt động kinh doanh dưới nhãn hiệu hoặc mô hình kinh doanh đã được nhượng quyền trước đó. Trong trường hợp này, rủi ro mà bên nhận nhượng quyền có thể rất lớn, đặc biệt là trong việc giải quyết các vấn đề liên quan đến hàng hoá hoặc các đơn đặt hàng còn đang tồn đọng.

Thứ ba, đối tượng của hợp đồng này là nhãn hiệu mà nhãn hiệu thì sẽ có văn bằng bảo hộ. Vì vậy, hợp đồng giữa bên chuyển nhượng và bên nhận chuyển nhượng có thể chấm dứt trong trường hợp các văn bằng bảo hộ chuyển nhượng bị chấm dứt hiệu lực do yêu cầu của chính chủ sở hữu. Điều này sẽ dẫn đến hậu quả bên nhận nhượng quyền sẽ không còn được sử dụng nhãn hiệu đã nhận nhượng quyền.

Trên đây là bài viết tư vấn về “Kinh doanh nhượng quyền thương mại và những vấn đề cần lưu tâm” của Công ty Luật TNHH Apra. Quý khách hàng còn thắc mắc về các vấn đề nêu trên và cần được giải đáp, vui lòng liên hệ số hotline để được tư vấn và hỗ trợ.

_________________________________

Mọi thông tin yêu cầu tư vấn xin vui lòng liên hệ:

CÔNG TY LUẬT TNHH APRA

Địa chỉ: Tầng 7, số 57 Trần Quốc Toản, phường Trần Hưng Đạo, quận Hoàn Kiếm, Thành phố Hà Nội, Việt Nam.

Email: info@apra.vn

Hotline: 024.23486234 – 0948495885