ĐỐI TƯỢNG KHỞI KIỆN CỦA VỤ ÁN HÀNH CHÍNH 

Trên cơ sở nguyên tắc tổ chức quyền lực Nhà nước, khả năng giải quyết các vụ án hành chính của Toà án và nhu cầu giải quyết các vụ án hành chính của cá nhân, cơ quan, tổ chức, Luật Tố tụng hành chính năm 2015 hiện hành đã giới hạn đối tượng khởi kiện của vụ án hành chính tương đối hợp lý. Đối tượng của vụ án hành chính bao gồm: 

Thứ nhất, cá nhân, tổ chức có quyền khởi kiện vụ án hành chính đối với quyết định hành chính. Quyết định hành chính là văn bản do cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan, tổ chức được giao thực hiện quản lý hành chính nhà nước ban hành hoặc người có thẩm quyền trong cơ quan, tổ chức đó ban hành quyết định về vấn đề cụ thể trong hoạt động quản lý hành chính được áp dụng một lần đối với một hoặc một số đối tượng cụ thể. 

Quyết định hành chính là đối tượng khởi kiện của vụ án hành chính nếu quyết định hành chính này làm phát sinh, thay đổi, hạn chế, chấm dứt quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân hoặc có nội dung làm phát sinh nghĩa vụ, ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Thứ hai, hành vi hành chính là đối tượng khởi kiện của vụ án hành chính. Pháp luật tố tụng hành chính hiện hành quy định cá nhân, tổ chức có quyền khởi kiện đối với hành vi của các chủ thể sau: 

(i) Cơ quan hành chính nhà nước; hoặc

(ii) Người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước hoặc cơ quan, tổ chức được giao thực hiện quản lý hành chính nhà nước.

 Hành vi của các chủ thể trên là đối tượng khởi kiện của vụ án hành chính nếu các chủ thể thực hiện hoặc không thực hiện nhiệm vụ, công vụ theo quy định của pháp luật và hành vi này làm ảnh hưởng đến việc thực hiện quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân đó.

Lưu ý: Các quyết định hành chính, hành vi hành chính không là đối tượng khởi kiện của vụ án hành chính bao gồm: 

(i) Quyết định hành chính, hành vi hành chính thuộc phạm vi bí mật nhà nước trong các lĩnh vực quốc phòng, an ninh, ngoại giao theo quy định của pháp luật;

(ii) Quyết định, hành vi của Tòa án trong việc áp dụng biện pháp xử lý hành chính, xử lý hành vi cản trở hoạt động tố tụng;

(iii) Quyết định hành chính, hành vi hành chính mang tính nội bộ của cơ quan, tổ chức.

Thứ ba, cá nhân có quyền khởi kiện quyết định kỷ luật buộc thôi việc, đây là quyết định bằng văn bản của người đứng đầu cơ quan, tổ chức để áp dụng hình thức kỷ luật buộc thôi việc đối với công chức thuộc quyền quản lý của mình. 

Ngoài các quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỉ luật buộc thôi việc đã nêu ở trên, cá nhân, tổ chức còn có thể khởi kiện đối với quyết định giải quyết khiếu nại quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh và danh sách cử tri theo quy định của pháp luật. 

Trên thực tế, các vụ án khởi kiện quyết định hành chính chiếm tỷ lệ lớn hơn các vụ án khởi kiện hành vi hành chính hay quyết định kỷ luật thôi việc việc, quyết định giải quyết khiếu nại quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh và danh sách cử tri. Do đó, Luật Apra xin đưa ra ví dụ trong đó quyết định hành chính là đối tượng của vụ án, cụ thể:

Căn cứ Bản án số 178/2019/HC-PT do Toà án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng ban hành ngày 14 tháng 10 năm 2019 về khiếu kiện quyết định hành chính trong quản lý nhà nước về đất đai. (“Bản án số 178”), Ông Phạm Văn H và bà Phạm Thị Kim Đ đã tiến hành khởi kiện Uỷ ban nhân dân (“UBND”) huyện N tỉnh Quảng Nam; Chủ tịch UBND huyện N; Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam đối với việc huỷ các quyết định sau:

1. Quyết định số 2156/QĐ-UBND ngày 16/7/2018 của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam về việc giải quyết khiếu nại; 
2. Quyết định số 587/QĐ-UBND ngày 24/01/2018 của Chủ tịch UBND huyện N, tỉnh Quảng Nam về việc giải quyết khiếu nại; 
3. Quyết định số 3193/QĐ-UBND ngày 10/4/2017 của Chủ tịch UBND huyện N, tỉnh Quảng Nam về việc cưỡng chế thu hồi đất;
4. Quyết định số 4462/QĐ-UBND ngày 10/9/2013 của UBND huyện N tỉnh Quảng Nam về việc thu hồi đất của hộ gia đình, cá nhân;
5. Quyết định số 6863/QĐ-UBND ngày 01/11/2013 của UBND huyện N, tỉnh Quảng Nam về việc bồi thường, hỗ trợ cho ông Phạm Văn H, bà Phạm Thị Kim Đ. 

Theo đó, 05 quyết định nêu trên là đối tượng khởi kiện của vụ án hành chính.

Căn cứ theo nội dung Bản án số 178, ông Phạm Văn H và bà Phạm Thị Kim Đ cho rằng các quyết định trên ảnh hưởng trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp của mình, đất trước đây gia đình ông được cấp nay lại bị thu hồi, mức bồi thường chưa thoả đáng và không bố trí được chỗ ở nào khác gây ảnh hưởng tới cuộc sống gia đình ông. 

Qua việc nghiên cứu, xem xét hồ sơ vụ án, Toà án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng đã ra quyết định như sau:

1. Chấp nhận huỷ các quyết định: (i) Quyết định số 2156/QĐ-UBND ngày 16/7/2018 của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam về việc giải quyết khiếu nại; (ii) Quyết định số 587/QĐ-UBND ngày 24/01/2018 của Chủ tịch UBND huyện N, tỉnh Quảng Nam về việc giải quyết khiếu nại; (iii) Quyết định số 6863/QĐ-UBND ngày 01/11/2013 của UBND huyện N, tỉnh Quảng Nam về việc bồi thường, hỗ trợ cho ông Phạm Văn H, bà Phạm Thị Kim Đ và Buộc UBND huyện N, tỉnh Quảng Nam ban hành Quyết, bồi thường, hỗ trợ về tái định cư cho ông Phạm Văn H, bà Phạm Thị Kim Đ theo đúng quy định pháp luật.

2. Không chấp nhận huỷ các quyết định liên quan đến việc thu hồi đất, cụ thể: (i) Quyết định số 4462/QĐ-UBND ngày 10/9/2013 của UBND huyện N tỉnh Quảng Nam về việc thu hồi đất của hộ gia đình, cá nhân; (ii) Quyết định số 3193/QĐ-UBND ngày 10/4/2017 của Chủ tịch UBND huyện N, tỉnh Quảng Nam về việc cưỡng chế thu hồi đất.

Lưu ý: Việc khởi kiện các đối tượng trên phải tuân thủ về thời hiệu khởi kiện và thủ tục theo quy định của pháp luật Tố tụng hành chính. 

Trên đây là bài viết tư vấn về “Đối tượng khởi kiện của vụ án hành chính” của Công ty Luật TNHH Apra. Quý khách hàng còn thắc mắc về các vấn đề nêu trên và cần được giải đáp, vui lòng liên hệ số hotline để được tư vấn và hỗ trợ.

____________________________________

Mọi thông tin yêu cầu tư vấn xin vui lòng liên hệ :

CÔNG TY LUẬT TNHH APRA

Địa chỉ: Tầng 7, số 57 Trần Quốc Toản, phường Trần Hưng Đạo, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội, Việt Nam.

Email: info@apra.vn

Hotline: 024.23486234 – 0948495885