Tại sao lại “bức tử” Hộ kinh doanh?

Hộ kinh doanh là một loại hình kinh doanh đặc biệt có tính đặc thù của hệ thống tổ chức kinh doanh ở Việt Nam. Loại hình này có lịch sử hình thành gắn với sự thay đổi chính trị, chính sách về kinh tế của Nhà nước ta qua nhiều thời kỳ.

Trước công cuộc đổi mới (1986), hộ kinh doanh được gọi bằng các tên khác nhau như: tổ chức tiểu sản xuất hàng hóa; hộ kinh doanh cá thể, tiểu chủ; hộ tiểu thủ công nghiệp…Các Nghị định số 02/2000/NĐ-CP ngày 03/2/2000 của Chính phủ về đăng ký kinh doanh và Nghị định số 109/2004/ NĐ-CP ngày 02/04/2004 đã lần lượt quy định hộ kinh doanh tồn tại như hình thức kinh tế sản xuất hàng hóa nhỏ gia đình được phép kinh doanh sau khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy môn bài; tuy nhiên không được phép thuê lao động thường xuyên, nhưng sau đó đã bãi bỏ quy định này.

Với các nghị định hướng dẫn Luật Doanh nghiệp 2005 (có hiệu lực từ 01/7/2006) và Luật Doanh nghiệp 2014, hộ kinh tế cá thể được đổi tên thành hộ kinh doanh, bổ sung thêm đối tượng một nhóm người chủ hộ kinh doanh và quy định yêu cầu hộ kinh doanh sử dụng từ 10 lao động phải chuyển sang doanh nghiệp hoạt động theo Luật Doanh nghiệp.

Tại Dự thảo Luật Doanh nghiệp trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 9, Quốc Hội khóa XIV, tháng 5-6/2020 đã đưa ra một số quy định mới liên quan đến Hộ kinh doanh. Theo đó thay vì được quy định tại các văn bản hướng dẫn, Hộ kinh doanh đã được luật hóa và được quy định trong chính Luật Doanh nghiệp. Tuy nhiên mục đích của dự thảo luật lại là để khuyến khích chuyển đổi Hộ kinh doanh thành doanh nghiệp. Đối tượng Hộ kinh doanh cũng đã bị thu hẹp thay vì từ một cá nhân hoặc một nhóm cá nhân thành lập hộ kinh doanh thì nay chỉ do một cá nhân hoặc các thành viên gia đình được đăng ký hộ kinh doanh. Như vậy, các cá nhân không phải thành viên gia đình có nhu cầu hợp tác cùng kinh doanh theo mô hình nhỏ lẻ không thể lựa chọn mô hình hộ kinh doanh mà bắt buộc phải thành lập doanh nghiệp.

Đây có được coi là động thái “bức tử” hộ kinh doanh không?

Theo quan điểm của Luật Apra, hộ kinh doanh và các mô hình doanh nghiệp khác có sự khác nhau về bản chất để đưa ra quy định mang tính “sát nhập”. Hộ kinh doanh có những đặc thù riêng phù hợp với mô hình kinh doanh của cá nhân hoặc các cá nhân hoạt động nhỏ lẻ. Theo đó hộ kinh doanh áp dụng mức thuế khoán, số lượng nhân sự ít và kinh doanh nhỏ lẻ, cơ cấu tổ chức đơn giản. Hộ kinh doanh thể hiện sức sống mãnh liệt, sự năng động và vai trò đóng góp cho tăng trưởng. Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, từ năm 2010 – 2018, tỷ trọng giá trị GDP của khối doanh nghiệp đầu tư nước ngoài đóng góp 27-28% GDP, khối doanh nghiệp nhà nước – 20% GDP, doanh nghiệp tư nhân – 10% GDP, thì hộ kinh doanh dù chưa được chú ý, ưu đãi nhưng đang là đối trọng lớn khi đóng góp 30-32% GDP.

Do vậy, Luật Apra cho rằng không nên bắt HKD chuyển thành doanh nghiệp để sống và khó sống như các doanh nghiệp vừa và nhỏ, siêu nhỏ. HKD là một mô hình hoạt động rất linh động và phù hợp với nền kinh tế Việt Nam. Chúng ta nên khắc phục những hạn chế hiện có của HKD để tạo môi trường phát triển tốt hơn cho các đối tượng kinh doanh nhỏ lẻ chứ không phải thúc đẩy việc chuyển đổi HKD lên mô hình doanh nghiệp để được quản lý như các loại hình công ty khác.

_____________________

Mọi thông tin yêu cầu tư vấn xin vui lòng liên hệ :
CÔNG TY LUẬT TNHH APRA
☎️Địa chỉ : Tầng 7, số 57 Trần Quốc Toản, phường Trần Hưng Đạo, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội, Việt Nam.
☎️Email: info@apra.vn
☎️ Hotline : 024.23486234 – 0948495885